Με την υπογραφή του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να δεσπόζει ήδη στη νέα εποχή της Ουάσιγκτον, το περίφημο «μεγάλο, όμορφο νομοσχέδιο» – όπως το αποκαλεί ο ίδιος – πέρασε το πρώτο κρίσιμο θεσμικό εμπόδιο στη Γερουσία και προχωρά πλέον στην επίσημη φάση της κοινοβουλευτικής του επεξεργασίας.
Πρόκειται για ένα πολυσέλιδο και βαθιά πολιτικοποιημένο νομοσχέδιο 940 σελίδων, που αναμένεται να καθορίσει την οικονομική, στρατιωτική και μεταναστευτική ατζέντα της δεύτερης προεδρικής του θητείας. Η ψήφιση της διαδικαστικής πρότασης από τη Γερουσία με ψήφους 51 υπέρ και 49 κατά, ανοίγει τον δρόμο για την τελική νομοθέτηση ενός πακέτου που εδραιώνει το «δόγμα Τραμπ» σε νομοθετικό επίπεδο.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο – Ο πυρήνας του τραμπικού δόγματος
Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει:
- παράταση των φορολογικών μειώσεων του 2017,
- νέες μειώσεις φόρων, κυρίως για μεσαία και ανώτερα εισοδήματα,
- σημαντική αύξηση στρατιωτικών δαπανών και
- ενίσχυση της ασφάλειας των συνόρων, με αυξημένα κονδύλια για τεχνολογικά συστήματα ελέγχου και νέες υποδομές.
Πρόκειται ουσιαστικά για μια συμπυκνωμένη εκδοχή της ιδεολογικής και εκτελεστικής ταυτότητας του Προέδρου Τραμπ: λιγότερο κράτος στο οικονομικό επίπεδο, περισσότερο κράτος στο επίπεδο ασφάλειας και ελέγχου.
Η πολιτική μάχη: Διαφωνίες εντός και εκτός Ρεπουμπλικανών
Παρά τον στενό κομματικό έλεγχο της Γερουσίας από τους Ρεπουμπλικανούς, δύο γερουσιαστές του κόμματος επέλεξαν να καταψηφίσουν την πρόταση. Η ηγεσία του κόμματος και ο Αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς χρειάστηκε να παρέμβουν προσωπικά για να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες ψήφους, γεγονός που αναδεικνύει τις εσωτερικές αντιστάσεις σε επιμέρους πτυχές του νομοσχεδίου, όπως το εύρος των περικοπών εσόδων και η εστίαση σε αμυντικές δαπάνες εις βάρος κοινωνικών προγραμμάτων.
Από πλευράς Δημοκρατικών, ο επικεφαλής της μειοψηφίας Τσακ Σούμερ χαρακτήρισε το νομοσχέδιο «ριζοσπαστικό» και επέμεινε στην πλήρη ανάγνωσή του, άρθρο προς άρθρο, καταγγέλλοντας προσπάθεια των Ρεπουμπλικανών να περάσουν ένα εξαιρετικά επιδραστικό κείμενο με κατεπείγουσες διαδικασίες και χωρίς ουσιαστική δημόσια διαβούλευση.
Μια νέα οικονομική και θεσμική συνθήκη στις ΗΠΑ
Η νομοθετική πρόταση εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πολιτικό σχέδιο που στόχο έχει:
- να εδραιώσει τον οικονομικό εθνικισμό του Τραμπ,
- να αποδυναμώσει τις κρατικές ρυθμίσεις,
- να ενισχύσει τη γεωστρατηγική και στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ,
- και να θέσει πιο αυστηρούς όρους στην εσωτερική μετανάστευση και ασφάλεια.
Η σύνδεση των φορολογικών πολιτικών με την ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων και τον περιορισμό της μετανάστευσης δεν είναι συγκυριακή, αλλά αντιπροσωπεύει το νέο «συμβόλαιο διακυβέρνησης» που ο Τραμπ επιδιώκει να επιβάλει ως ηγεμονική ιδεολογία εντός των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η διεθνής προέκταση: το τέλος του αμερικανικού κέντρου;
Η ψήφιση του νομοσχεδίου, αν ολοκληρωθεί χωρίς σοβαρές αλλαγές, θα σηματοδοτήσει το τέλος της μετριοπαθούς οικονομικής συναίνεσης των τελευταίων δεκαετιών. Η φιλοσοφία της “αποκέντρωσης” του ομοσπονδιακού κράτους, η μείωση της αναδιανομής μέσω φορολογίας και η αναβάθμιση της στρατιωτικής παρουσίας ως πυλώνα εθνικής ταυτότητας δείχνουν ότι οι ΗΠΑ του 2025 κινούνται σταθερά προς μια μετα-φιλελεύθερη εποχή, με εσωτερικό έλεγχο και εξωτερική επιβολή.
Το μήνυμα του Τραμπ δεν είναι απλώς πολιτικό: είναι δομικό. Θέλει να ξαναγράψει τους όρους του αμερικανικού κοινωνικού και γεωστρατηγικού συμβολαίου.