Το τέλος της σχολικής χρονιάς αποτελεί για τα περισσότερα παιδιά μια περίοδο ξεκούρασης και χαράς. Ωστόσο, για πολλούς εκπαιδευτικούς και ερευνητές της εκπαίδευσης, η θερινή περίοδος εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την ισότητα στη μάθηση και τη διατήρηση των μαθησιακών δεξιοτήτων. Ένα φαινόμενο που απασχολεί ιδιαίτερα τη διεθνή εκπαιδευτική κοινότητα είναι αυτό του λεγόμενου “summer effect” ή “summer learning loss”, δηλαδή της σταδιακής απώλειας γνώσεων και δεξιοτήτων κατά τη διάρκεια των θερινών διακοπών.
Μελέτες έχουν καταδείξει ότι η απώλεια μαθησιακής προόδου το καλοκαίρι πλήττει δυσανάλογα τους μαθητές που προέρχονται από κοινωνικοοικονομικά ευάλωτα περιβάλλοντα. Ενώ τα παιδιά οικογενειών με περισσότερους πόρους έχουν πρόσβαση σε εξωσχολικές δραστηριότητες, καλοκαιρινά προγράμματα, βιβλία ή ακόμη και ιδιωτικά μαθήματα, άλλα παιδιά συχνά στερούνται ανάλογων ευκαιριών. Η μαθησιακή αυτή «ύφεση» οδηγεί σταδιακά σε διεύρυνση του εκπαιδευτικού χάσματος, το οποίο συσσωρεύεται χρόνο με τον χρόνο.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η έννοια της ακαδημαϊκής ανθεκτικότητας αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Πρόκειται για την ικανότητα ορισμένων μαθητών να προσαρμόζονται επιτυχώς στο σχολείο σημειώνοντας υψηλές ακαδημαϊκές επιδόσεις παρά τις αντίξοες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες που βιώνουν. Η ύπαρξη αυτών των μαθητών αποδεικνύει ότι οι δυσκολίες δεν είναι απόλυτοι καθοριστικοί παράγοντες. Παράλληλα, μας υπενθυμίζει ότι η ακαδημαϊκή ανθεκτικότητα δεν είναι αποτέλεσμα προσωπικής “τύχης”, αλλά προϊόν περιβάλλοντος που υποστηρίζει, ενθαρρύνει και ενδυναμώνει.
Η πρόκληση που τίθεται είναι συλλογική. Πώς μπορούν τα σχολεία, οι εκπαιδευτικοί, οι τοπικές κοινότητες και οι θεσμοί να περιορίσουν το καλοκαιρινό μαθησιακό κενό και να ενισχύσουν την ακαδημαϊκή ανθεκτικότητα των μαθητών; Η απάντηση δεν είναι απλή, αλλά σίγουρα αναμένεται να περιλαμβάνει:
- Εκπαιδευτικά προγράμματα και δράσεις κατά τη θερινή περίοδο, τα οποία είναι προσβάσιμα σε όλα τα παιδιά με προτεραιότητα σε κείνα που βιώνουν αντίξοες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες.
- Δικτύωση σχολείων με τοπικούς φορείς και βιβλιοθήκες, ώστε να προσφέρονται δημιουργικές και γνωστικές δραστηριότητες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
- Υποστήριξη των οικογενειών με πόρους, ενημέρωση και καθοδήγηση για το πώς μπορούν να ενισχύσουν τη μαθησιακή πορεία των παιδιών στο σπίτι.
- Στοχευμένες παρεμβάσεις για τους μαθητές που επιστρέφουν στο σχολείο με σημαντικό έλλειμμα γνώσεων.
Η εκπαίδευση δεν μπορεί να περιορίζεται στο ημερολόγιο του σχολείου. Αν θέλουμε πραγματικά να προωθήσουμε την ισότητα στη μάθηση, πρέπει να αναγνωρίσουμε το πώς λειτουργεί ο χρόνος και το περιβάλλον εκτός σχολείου – και να αναπτυχθούν εθνικές στρατηγικές και κατάλληλες πρακτικές που να στηρίζουν τη συνεχή και ποιοτική μάθηση για όλους τους μαθητές, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Λέκτορας Εκπαίδευτικής Αποτελεσματικότητας
Πανεπιστήμιο Λεμεσού (UoL)
ΠΗΓΗ: UoL Blog
The post Καλοκαίρι, μαθησιακό χάσμα και ακαδημαϊκή ανθεκτικότητα appeared first on SciNews.eu.