Πώς οι εκκλησίες των ΗΠΑ πειραματίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη
Μια πίστη που ψάχνει κοινό
Οι ναοί στις Ηνωμένες Πολιτείες αδειάζουν. Τα στατιστικά δείχνουν πως ολοένα και περισσότεροι Αμερικανοί —σχεδόν τρεις στους δέκα— δηλώνουν πλέον «χωρίς θρησκεία». Παράλληλα, χιλιάδες ενορίες συγχωνεύονται ή κλείνουν, καθώς οι ιερείς δεν επαρκούν και οι πιστοί μειώνονται.
Μέσα σε αυτή την κρίση ταυτότητας, οι εκκλησίες αναζητούν νέους τρόπους επαφής. Και ο πιο απροσδόκητος σωτήρας φαίνεται να είναι… η τεχνητή νοημοσύνη.
Ο «ψηφιακός ποιμένας»
Η τεχνητή νοημοσύνη μπαίνει πλέον στους οίκους λατρείας. Πειραματικά προγράμματα και εφαρμογές υπόσχονται πνευματική καθοδήγηση, εξομολόγηση και ακόμη και «συνομιλίες» με βιβλικά πρόσωπα.
Η εφαρμογή Text With Jesus, για παράδειγμα, προσκαλεί τους χρήστες σε «ένα πνευματικό ταξίδι συνομιλίας με τον Ιησού Χριστό». Ο χρήστης μπορεί να επιλέξει να «συνομιλήσει» με την Παναγία, τον Ιούδα ή ακόμη και τον Σατανά, μέσα από ένα chatbot που μιμείται το ύφος και το περιεχόμενο των Γραφών.
Αντίστοιχα, καθολικές εφαρμογές επιτρέπουν «εικονικές εξομολογήσεις» και προσφέρουν εξατομικευμένες προσευχές, βασισμένες σε θρησκευτικά κείμενα.
Από το κήρυγμα στο αλγοριθμικό μήνυμα
Η Επισκοπική Εκκλησία δημιούργησε το EpiscoBot, ένα chatbot που απαντά σε θεολογικά ερωτήματα και αξιοποιεί το αρχειακό υλικό της εκκλησίας. Παράλληλα, όλο και περισσότεροι ιερείς στις ΗΠΑ χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη για να συντάξουν κηρύγματα ή να αναλύσουν τη συμμετοχή των πιστών, προσαρμόζοντας την επικοινωνία τους.
Ο πάστορας Κρις Χόουπ από τη Βοστόνη το βλέπει πρακτικά:
«Κάθε εκκλησία είναι, με έναν τρόπο, μια επιχείρηση. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στην οργάνωση, στην ιεραποστολή και στη διάδοση του Λόγου».
Ανάλογη πρωτοβουλία ανέλαβε και ο αιδεσιμότατος Λούις Άτλις, που ανέπτυξε το chatbot Faith, εργαλείο για έρευνα και πνευματική υποστήριξη. Ο ίδιος ωστόσο τονίζει:
«Δεν μπορείς να παραδώσεις την ηθική σου σε μια μηχανή. Η πίστη είναι ανθρώπινη υπόθεση».
Η πίστη επί πληρωμή
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εφαρμογές προσφέρουν «premium πρόσβαση». Ο πάστορας Ρον Κάρπεντερ στο Σαν Χοσέ δημιούργησε μια υπηρεσία που παρέχει προσωποποιημένες συνομιλίες 1 προς 1 με «τεχνητή πνευματική καθοδήγηση» — έναντι συνδρομής 49 δολαρίων τον μήνα.
Η θεολογία, έτσι, περνά μέσα από τα φίλτρα του εμπορίου και της τεχνολογίας, μετατρέποντας τη σχέση πιστού–Θεού σε υπηρεσία on demand.
Ο κίνδυνος του ψηφιακού Ευαγγελίου
Παρότι τα πλεονεκτήματα είναι προφανή —πρόσβαση για όλους, συνεχής διαθεσιμότητα, εξατομικευμένες απαντήσεις— οι ειδικοί προειδοποιούν.
Ο Ρόμπερτ Π. Τζόουνς, επικεφαλής του Public Religion Research Institute, επισημαίνει ότι δεν υπάρχει διαφάνεια σχετικά με το ποιες εκδόσεις της Βίβλου ή ποιες θεολογικές ερμηνείες χρησιμοποιούνται για να «εκπαιδευτούν» τα chatbots. Έτσι, ένα chatbot μπορεί άθελά του να προωθήσει μεροληπτικές ή φανατικές ερμηνείες.
Ο Μαρκ Γκρέιβς από τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό AI and Faith προσθέτει πως τα περισσότερα από αυτά τα συστήματα στηρίζονται σε δημόσια διαθέσιμα δεδομένα — συχνά ατελή ή ανακριβή. «Οι κίνδυνοι είναι μεγάλοι», λέει. «Και η κατανόηση μας για το πώς αυτά τα εργαλεία θα επηρεάσουν την πίστη είναι ακόμη περιορισμένη».
Πίστη χωρίς ψυχή;
Μπορεί ένα πρόγραμμα να προσφέρει παρηγοριά; Ίσως ναι. Αλλά μπορεί να αντικαταστήσει τη βιωματική εμπειρία της πίστης; Μάλλον όχι.
Η τεχνητή νοημοσύνη δεν προσεύχεται, δεν αμφιβάλλει, δεν συγχωρεί. Μπορεί να αναπαράγει το ύφος των Γραφών, αλλά όχι την ουσία τους.
Κι όμως, αν κάποιος βρίσκει γαλήνη μέσα από μια τέτοια συνομιλία, ποιος μπορεί να πει ότι δεν βρήκε, έστω και μέσω μηχανής, έναν δρόμο προς το φως;
Πηγές Axios: Churches are turning to AI for spiritual guidance (2025) – Public Religion Research Institute (PRRI) – AI and Faith Foundation
The post Chatbots του Παραδείσου: Πώς η πίστη περνά στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης appeared first on SciNews.eu.
