Xιλιάδες αιτήσεις κατατέθηκαν στο Τμήμα Εφόρου Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας (ΤΕΕΔΙ), από πρόσωπα τα οποία ζητούν παραίτηση τους από θέσεις διευθυντών και γραμματέων σε εταιρείες, για να αποφύγουν το ενδεχόμενο να τους επιβληθεί μεγάλο πρόστιμο για μη καταχώρηση των πραγματικών δικαιούχων στο μητρώο εταιρειών.
Το θέμα αυτό συζητήθηκε χθες στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εμπορίου καθώς η προθεσμία για καταχώρηση των πραγματικών δικαιούχων σε μητρώα εταιρειών λήγει στις 31 Μαρτίου.
Προβλήματα φαίνεται να προκαλούνται σε υφιστάμενες εταιρείες από την καθυστέρηση στην διεκπεραίωση διάφορων αιτήσεων από μέρους του τμήματος όπως επίσης και σε νέες εταιρείες από ντόπιους και ξένους επενδυτές που θέλουν να εγγραφούν στο κυπριακό μητρώο εταιρειών, λόγω του σημαντικού όγκου εργασίας που κλήθηκε να διεκπεραιώσει το τελευταίο διάστημα.
Όπως αναφέρθηκε εκατοντάδες πολίτες, παραμένουν εγκλωβισμένοι σε εταιρείες και κινδυνεύουν με βαριά πρόστιμα, διότι είχαν δηλωθεί στο παρελθόν ως μέτοχοι, διευθυντές και γραμματείς τους, με σκοπό τόσο το χρηματικό όφελος, όσο και την εξυπηρέτηση πελατών τους.
Σημειώθηκε επίσης ότι τα 2/3/ των εταιρειών έχουν καταχωρήσει μέχρι σήμερα τους πραγματικούς δικαιούχους τους στο μητρώο του Εφόρου Εταιρειών.
Νομοθετικές λύσεις για αποφόρτιση αιτήσεων
Βουλευτές εξέφρασαν την ετοιμότητα τους να παρέχουν νομοθετικές λύσεις για αποφόρτιση του τμήματος και επίλυση σημαντικών προβλημάτων που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την νέα ρύθμιση.
Η πρώτη εξεταστής του τμήματος Ελένη Κοντού είπε ότι η καθυστέρηση που παρατηρείται στην διεκπεραίωση διάφορων αιτήσεων οφείλεται στην αύξηση του αριθμού των εγγράφων που έχουν υποβληθεί από τον Νοέμβριο του 2023 με την εφαρμογή της τελικής λύσης των πραγματικών δικαιούχων.
Πρόσθεσε ότι με βάση έρευνα που διενήργησε το Τμήμα Εφόρου έχουν υποβληθεί την συγκεκριμένη περίοδο, δηλαδή από τον Νοέμβριο του 2023, μέχρι τον Φεβρουάριο του 2024, συνολικά 31,484 έγγραφα περισσότερα από ότι συνήθως.
Τα πλείστα έγγραφα αφορούν γραμματείς και διευθυντές εταιρειών.
Πρόσθεσε ότι τα συγκεκριμένα έγγραφα συνεχίζουν να υποβάλλονται μαζικά στο τμήμα, με αποτέλεσμα το προσωπικό να μην μπορεί να ανταπεξέλθει και στις υπόλοιπες ανάγκες του τμήματος.
Ανέφερε ότι ο όγκος εργασιών του τμήματος είναι επιφορτισμένος περαιτέρω και με τις εργασίες που αφορούν στο ζήτημα των κυρώσεων που επιβάλλονται από ΕΕ, ΟΗΕ, Βρετανία και ΗΠΑ, καθώς όπως είπε κάθε φορά που έχουν να καταχωρίσουν αλλαγές για μια εταιρεία προβαίνουν σε έλεγχο των πραγματικών δικαιούχων.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, είπε ότι σήμερα ελέγχονται από το τμήμα επείγοντα έγγραφα ημερομηνίας 18 Φεβρουαρίου 2024 και για εγγραφή νέων εταιρειών αιτήσεις που υποβληθήκαν μέχρι 1η Μαρτίου του 2024.
Είπε επίσης ότι στο τμήμα ετοιμάζεται νέο σύστημα, το οποίο θα είναι έτοιμο στα τέλη του 2025.
Στο πλαίσιο για επίσπευση των εργασιών του τμήματος μελετάται η κατάργηση του έντυπου ΗΕ32, καθώς μέσω των ετήσιων εκθέσεων φαίνονται οι πραγματικοί δικαιούχοι εταιρειών.
Μελέτη για απλοποίηση του συστήματος
Η διευθύντρια χρηματοοικονομικών υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών, Αυγή Χρυσοστόμου Λαπαθιώτη, είπε ότι για το ζήτημα σε συνάντηση μεταξύ του γενικού διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών και του Έφορου Φορολογίας, θα εξετασθεί το ζήτημα της απλοποίησης των διαδικασιών διαγραφής ανενεργών εταιρειών, με στόχο τη σμίκρυνση του σχετικού μητρώου.
Η κ. Λαπαθιώτη ανέφερε επίσης, ότι θα πρέπει να διαχωριστούν οι εργασίες του Εφόρου Εταιρειών, όσον αφορά στην καταχώρηση πραγματικών δικαιούχων και κυρώσεων.
Όσον αφορά τις εταιρείες οι οποίες βρίσκονται υπό καθεστώς κυρώσεων επεσήμανε ότι δεν μπορεί να αλλάζει η ιδιοκτησία τους, καθώς δεν μπορεί να διασφαλιστεί πως οποιαδήποτε έσοδα δεν θα καταλήγουν σε πρόσωπα που βρίσκονται υπό κυρώσεις.
Μέχρι σήμερα έχουν καταχωρήσει τα στοιχεία τους περίπου 140,133 εταιρείες, από το σύνολο των 230 χιλ.
Οι ενεργές εταιρείες υπολογίζεται ότι ανέρχονται σε περίπου 180 χιλ., ενώ επεσήμανε ότι με βάση τους αριθμούς έχει συμμορφωθεί ένα μεγάλο ποσοστό των εταιρειών, σημειώνοντας ότι στο τέλος του μήνα, λήγει η ημερομηνία καταχώρησης των στοιχείων και από την 1η Απριλίου θα ξεκινήσει η επιβολή προστίμων.
Σε διαδικασία για διαγραφή βρίσκονται περίπου 70 χιλ. εταιρείες.
Ο πρόεδρος της επιτροπής, βουλευτής ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννης, κατά την έναρξη της συζήτησης ανέφερε πως το θέμα των τελικών δικαιούχων (UBO), όπως είχε ρυθμιστεί για χρόνια στην Κύπρο , οδήγησε σε μια κατάσταση «βόμβα», όπως τη χαρακτήρισε.
Χιλιάδες πρόσωπα, όπως είπε, είχαν δηλωθεί ως γραμματείς και διευθυντές σε εκατοντάδες εταιρείες, κάτι που κάνει πολύ δύσκολη την εξεύρεση των πραγματικών δικαιούχων των εταιρειών.
Ο βουλευτής Μάριος Μαυρίδης επεσήμανε ότι από τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται στο γραφείο του Εφόρου, δημιουργείται πρόβλημα με ξένους επενδυτές που θέλουν να έρθουν στην Κύπρο για δραστηριοποίηση.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Αντρέας Πασιουρτίδης ανέφερε ότι δεν λειτουργεί πλέον η διαδικασία επίσπευσης για την εξέταση εγγράφων από τον Έφορο Εταιρειών, υποστηρίζοντας ότι για την αλλαγή αξιωματούχου σε μια εταιρεία απαιτείται πλέον ένας μήνας.
Αναφέρθηκε σε παθογένειες του συστήματος, κάνοντας ειδική αναφορά στο γεγονός ότι οι τράπεζες δεν αποδέχονται τα ηλεκτρονικά πιστοποιητικά και υπογραφή για άνοιγμα λογαριασμού εταιρειών που θέλουν να εγγραφούν στον μητρώο του Εφόρου, παρότι ψηφίστηκε η ηλεκτρονική καταχώρηση και υπογραφή, εδώ και αρκετά χρόνια.