Οι μεγάλοι λευκοί καρχαρίες έγιναν ξανά μυστήριο: η ανάλυση του γενετικού τους υλικού δείχνει ότι δύο διαφορετικά «αρχεία» μέσα στα κύτταρά τους διηγούνται δύο διαφορετικές ιστορίες. Το πυρηνικό DNA—αυτό που κληρονομούμε από μητέρα και πατέρα και καθορίζει σχεδόν τα πάντα στον οργανισμό—υποδεικνύει ότι ορισμένοι πληθυσμοί αναμειγνύονται μεταξύ τους. Το μιτοχονδριακό DNA—που κληρονομείται μόνο από τη μητέρα και «ζει» στα μιτοχόνδρια, τα εργοστάσια ενέργειας του κυττάρου—δείχνει το αντίθετο: μικρή ή καθόλου γενετική ανταλλαγή. Όταν τα δύο σύνολα στοιχείων δεν συμφωνούν, οι ειδικοί μιλούν για «μιτονουκλεαρική ασυμφωνία».
Μέχρι τώρα, η επικρατούσα εξήγηση ήταν σχετικά απλή: τα θηλυκά επιστρέφουν για αναπαραγωγή στον τόπο όπου γεννήθηκαν (φιλοπατρία), ενώ τα αρσενικά ταξιδεύουν και ζευγαρώνουν όπου βρεθούν. Έτσι το πυρηνικό DNA, που περνά από τα δύο φύλα, «ανακατεύεται» γεωγραφικά, ενώ το μιτοχονδριακό, αποκλειστικά μητρικό, μένει «τοπικό». Η νέα μελέτη στους μεγάλους λευκούς επιβεβαιώνει το παράδοξο—πυρηνικό και μιτοχονδριακό DNA λένε διαφορετικά πράγματα—αλλά, με προσομοιώσεις τελευταίας γενιάς, δείχνει ότι το μοντέλο συμπεριφοράς των φύλων δεν αρκεί για να το εξηγήσει.
Με απλά λόγια: ναι, τα θηλυκά έχουν τάση επιστροφής και τα αρσενικά περιπλανώνται, όμως αυτό δεν παράγει το βαθμό ασυμφωνίας που παρατηρείται στο γενετικό υλικό. Οι ερευνητές καλούν σε επανεξέταση μιας υπόθεσης που έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως και για άλλα είδη καρχαριών και στρέφουν το βλέμμα σε εναλλακτικές αιτίες: πιθανές επιλογές που ευνοούν συγκεκριμένες μιτοχονδριακές «γραμμές», ιστορικά γεγονότα ιδρυτή (founder effects), ακόμη και περιβαλλοντικές πιέσεις που επηρεάζουν το ένα «αρχειοστάσιο» DNA διαφορετικά από το άλλο. Όπως σημειώνει ο επικεφαλής της μελέτης, Ρομιουάλντ Λάσο-Ζαντάρτα, χρειάζονται περισσότερα δείγματα από άγριους μεγάλους λευκούς ώστε να δοκιμαστούν οι υποψίες για εξελικτική επιλογή στο μιτοχονδριακό DNA.
Πέρα από το ακαδημαϊκό ενδιαφέρον, το ζήτημα έχει και πρακτικό βάρος: η σωστή «χαρτογράφηση» των πληθυσμιακών ορίων και των μετακινήσεων ενός κορυφαίου θηρευτή επηρεάζει άμεσα τις στρατηγικές προστασίας του. Προς το παρόν, το μόνο βέβαιο είναι ότι κάτι «ψαρεύεται» ανάμεσα στα δύο γενετικά αρχεία του μεγάλου λευκού—και για να μάθουμε το γιατί, η επιστήμη θα χρειαστεί περισσότερα δεδομένα και υπομονή.
ΠΗΓΗ: tanea.gr
The post Το DNA του μεγάλου λευκού καρχαρία διχάζει την επιστήμη – «Αφηγείται» δύο διαφορετικές ιστορίες appeared first on SciNews.eu.
