Την αναθεώρηση συγκεκριμένων διατάξεων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής εισηγείται η Κομισιόν, με σειρά προτάσεων που έδωσε στη δημοσιότητα το απόγευμα της Παρασκευής, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γεωργοί και ο αγροτικός τομέας και που οδήγησαν στις μεγάλες διαδηλώσεις των τελευταίων μηνών.
Όπως αναφέρεται, οι προτάσεις που αφορούν μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά στη συμμόρφωση με τις προϋποθέσεις που προβλέπει η ΚΑΠ για τη στήριξη των γεωργών, καθώς και τα στρατηγικά σχέδια στο πλαίσιο της ΚΑΠ, επιχειρούν να απλοποιήσουν τις διαδικασίας, διατηρώντας όμως παράλληλα την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα του αγροδιατροφικού τομέα.
Όπως αναφέρει η Κομισιόν, οι προτάσεις έρχονται σε συνέχεια των αιτημάτων που έχουν υποβάλει εκπρόσωποι των αγροτών καθώς και τα κράτη μέλη, και συμπληρώνουν τις βραχυπρόθεσμες δράσεις για μείωση του διοικητικού φόρτου.
Οι προτάσεις θα πρέπει να τύχουν επεξεργασίας και να συμφωνηθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα σε διαβουλεύσεις μεταξύ του Συμβουλίου της ΕΕ και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Παράλληλα, η Κομισιόν έχει στείλει σε Συμβούλιο και Κοινοβούλιο έγγραφο στο οποίο καταγράφει σειρά πιθανών δράσεων για τη βελτίωση της θέσης των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, οι οποίες θα συζητηθούν στην επόμενη συνεδρίαση του Συμβουλίου Αλιείας και Γεωργίας.
«Οι σημερινές προτάσεις, που εκπονήθηκαν σε στενή συνεργασία με τους γεωργούς, τους βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς, τα κράτη μέλη μας και τους ευρωβουλευτές, προσφέρουν στοχευμένες ευελιξίες για να βοηθήσουν τους γεωργούς να επιτελέσουν το ζωτικής σημασίας έργο τους με μεγαλύτερη εμπιστοσύνη και βεβαιότητα» ανέφερε σε γραπτή δήλωσή της η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Η κ. Φον ντερ Λάιεν τόνισε πως το μήνυμα που θέλει να στείλει η Κομισιόν είναι ότι η γεωργική πολιτική «προσαρμόζεται στις μεταβαλλόμενες πραγματικότητες, παραμένοντας παράλληλα επικεντρωμένη στη βασική προτεραιότητα της προστασίας του περιβάλλοντος και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή».
Ειδικότερα, η αναθεώρηση που προτείνει η Κομισιόν αφορά ορισμένους από τους όρους, πρότυπα και καλές γεωργικές και περιβαλλοντικές συνθήκες (good agricultural and environmental conditions – GAECs) με τα οποία οι γεωργοί καλούνται να συμμορφωθούν.
Πρόκειται για τα:
– πρότυπα GAEC 8 και την υποχρέωση αφιέρωσης ελάχιστου μέρος της καλλιεργήσιμης γης σε μη παραγωγικές περιοχές, όπως αγρανάπαυση. Οι γεωργοί θα μπορούν αντί της αγρανάπαυσης να επιλέξουν, σε εθελοντική βάση, να διατηρήσουν ένα μέρος της αρόσιμης γης τους μη παραγωγικό – ή να δημιουργήσουν νέα χαρακτηριστικά τοπίου (όπως φράκτες ή δέντρα) – και να λάβουν έτσι πρόσθετη οικονομική στήριξη μέσω οικολογικού σχεδίου που όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να προσφέρουν στα στρατηγικά σχέδια τους,
– πρότυπα GAEC 7 για την αμειψισπορά: οι αγρότες θα μπορούν να εκπληρώνουν την προϋπόθεση αυτή ανάλογα με τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν και αν η χώρα τους αποφασίσει να συμπεριλάβει την επιλογή της διαφοροποίησης των καλλιεργειών στο στρατηγικό σχέδιο της. Η ευελιξία για τη διαφοροποίηση των καλλιεργειών αντί της αμειψισποράς μόνο θα επιτρέψει στους γεωργούς που πλήττονται από τακτικές ξηρασίες ή υπερβολικές βροχοπτώσεις να συμμορφωθούν ευκολότερα με την απαίτηση αυτή.
– πρότυπα GAEC 6 για την κάλυψη του εδάφους κατά τη διάρκεια ευαίσθητων περιόδων: Τα κράτη μέλη θα έχουν πολύ μεγαλύτερη ευελιξία στον καθορισμό του τι ορίζουν ως ευαίσθητες περιόδους και των πρακτικών που επιτρέπονται για την εκπλήρωση αυτής της απαίτησης, υπό το πρίσμα των εθνικών και περιφερειακών τους συνθηκών και στο πλαίσιο της αυξανόμενης μεταβλητότητας των καιρικών συνθηκών.
Εκτός από αυτές τις αλλαγές, η Επιτροπή προτείνει όπως τα κράτη μέλη μπορούν να εξαιρούν ορισμένες καλλιέργειες, τύπους εδάφους ή συστήματα καλλιέργειας από τις απαιτήσεις των προτύπων GAECs 5, 6, 7), ή να παρέχουν στοχευμένες εξαιρέσεις για να επιτραπεί η άροση για την αποκατάσταση μόνιμων βοσκοτόπων σε περιοχές Natura 2000 σε περίπτωση που έχουν υποστεί ζημιές λόγω αρπακτικών ή χωροκατακτητικών ειδών (GAEC 9).
Σε ακραίες περιπτώσεις δυσμενών καιρικών συνθηκών που εμποδίζουν τους γεωργούς να εργαστούν σωστά και να συμμορφωθούν με τις προϋποθέσεις, τα κράτη μέλη θα μπορούν επίσης να θεσπίσουν προσωρινές παρεκκλίσεις. Οι παρεκκλίσεις αυτές θα πρέπει να είναι περιορισμένες χρονικά και να ισχύουν μόνο για τους δικαιούχους που επηρεάζονται.
Για να διασφαλιστεί ότι οι χώρες της ΕΕ μπορούν να προσαρμόζουν συχνότερα τα στρατηγικά σχέδια της ΚΑΠ στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, η Επιτροπή προτείνει να διπλασιαστεί ο αριθμός των τροποποιήσεων που επιτρέπονται κάθε χρόνο. Κάθε επιτυχής απλούστευση πρέπει να πραγματοποιείται σε στενή συνεργασία με τις εθνικές διοικήσεις.
Τέλος, η Επιτροπή προτείνει να εξαιρεθούν οι μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις κάτω των 10 εκταρίων από τους ελέγχους και τις κυρώσεις που σχετίζονται με τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις αιρεσιμότητας. Αυτό θα μειώσει σημαντικά τον διοικητικό φόρτο που σχετίζεται με τους ελέγχους για τους μικρούς γεωργούς, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν το 65% των δικαιούχων της ΚΑΠ.