Το τείχος της κατοχής δεν είναι αδιαπέραστο, διαμήνυσε το βράδυ της Κυριακής, ανήμερα της 51ης επετείου από την τουρκική εισβολή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, στην εκδήλωση μνήμης για τις μαύρες επετείους στο Προεδρικό Μέγαρο. Αρκεί, σημείωσε, να παραμείνουμε σοβαροί, επίμονοι, μεθοδικοί και προσηλωμένοι.
Ο Πρόεδρος είπε ότι η Ιστορία κατατάσσει το προδοτικό πραξικόπημα της Χούντας των Αθηνών και των εδώ συνεργατών της, ως το ασύγγνωστο έγκλημα που ανέτρεψε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, και χρησιμοποιήθηκε προσχηματικά από την Τουρκία για να υλοποιήσει τους άνομους μακροχρόνιους σχεδιασμούς της. “Με τη βίαιη εισβολή του 1974, η Τουρκία διαίρεσε την πατρίδα μας και την έθεσε υπό ομηρεία, συνεχίζοντας για 51 ένα ολόκληρα χρόνια την παράνομη κατοχή και συντηρώντας ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη μεταπολεμική Iστορία της Ευρώπης”, ανέφερε.
Τόνισε ότι τα δεδομένα και τα ενοχοποιητικά στοιχεία σε βάρος της Τουρκίας είναι συντριπτικά και καταρρίπτουν το ψευδές, επαναλαμβανόμενο αφήγημα ότι έγνοια της Άγκυρας ήταν δήθεν τα συμφέροντα και η προστασία των Τουρκοκυπρίων. “Πέραν της δολοφονίας αμάχων και στρατευσίμων, αρκετοί από τους οποίους αγνοούνται μέχρι και σήμερα, πέραν της βίαιης εκδίωξης δεκάδων χιλιάδων οικογενειών από τα σπίτια και τις περιουσίες τους, η μέχρι σήμερα στάση της Άγκυρας αλλά και όσα ακούσαμε σήμερα από τον κ. Ερντογάν καταδεικνύει οργανωμένη και συστηματική παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και βασικών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων”, είπε.
Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι εδώ και 51 ολόκληρα χρόνια η Τουρκία συνεχίζει την παράνομη στρατιωτική κατοχή πέραν του ενός τρίτου της επικράτειας της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενός ανεξάρτητου και κυρίαρχου κράτους-μέλους της ΕΕ και των ΗΕ, αρνείται να επιτρέψει την πρόσβαση σε αρχεία του κατοχικού στρατού για τη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων, ενός καθαρά ανθρωπιστικού θέματος, παραβιάζει βασικές ελευθερίες και θεμελιώδη δικαιώματα όλων των νομίμων κατοίκων της Κύπρου, Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμενίων και Λατίνων.
Ακόμα, είπε ότι η Τουρκία διευρύνει τον παράνομο εποικισμό και την αλλοίωση του δημογραφικού χαρακτήρα της χώρας μας, εντατικοποιεί την οικονομική, πολιτική, θρησκευτική και κοινωνική χειραγώγηση των Τουρκοκυπρίων, διώκει πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας που παραμένουν εγκλωβισμένοι στις κατεχόμενες περιοχές, καταστρέφει τη θρησκευτική και πολιτιστική μας κληρονομιά και μας εμποδίζει όλους να διακινηθούμε, να εγκατασταθούμε, να ζήσουμε ελεύθερα σε όποιο μέρος της πατρίδας μας επιθυμούμε.
Για τα παραπάνω, σημείωσε, η Τουρκία είναι υπόλογη στη Διεθνή Κοινότητα, αφού συνιστούν κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου, του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς επίσης και αδιαμφισβήτητη παραβίαση των θεμελιωδών ελευθεριών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των Κυπρίων πολιτών, περιλαμβανομένων και των Τουρκοκυπρίων. “Γι’ αυτό και είναι ασήκωτες οι ευθύνες όσων διέπραξαν την εισβολή, αλλά και όσων συντηρούν και ανέχονται τη συνεχιζόμενη κατοχή”, είπε.
Έχοντας ως όρο εντολής από τον κυρίαρχο λαό την προσπάθεια για απελευθέρωση και επανένωση της Κύπρου, “εργαζόμαστε ακατάπαυστα για να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις επανέναρξης των διαπραγματεύσεων για συνολική επίλυση του Κυπριακού, στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, του διαπραγματευτικού κεκτημένου και φυσικά των αρχών και αξιών της ΕΕ”, υπογράμμισε.
Επισήμανε ότι από την πρώτη μέρα ανάληψης της ευθύνης διακυβέρνησης της χώρας, επιδίωξε βάση συγκεκριμένου πλάνου και σχεδιασμού, την ανακίνηση του διεθνούς ενδιαφέροντος για το Κυπριακό και μεσούσης της παγκόσμιας αναταραχής εξαιτίας δύο πολέμων, στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή, ο Γενικός Γραμματέας των ΗΕ, αποφάσισε τον διορισμό προσωπικής απεσταλμένης και τον περασμένο Μάρτιο συγκάλεσε την άτυπη διευρυμένη συνάντηση στη Γενεύη.
Στο ίδιο πλαίσιο, συνέχισε, μετά από επίπονες και μεθοδικές δικές μας προσπάθειες, οι επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου απευθύνθηκαν από κοινού στον Γενικό Γραμματέα, καταγράφοντας και το πλαίσιο που πρέπει να διασφαλίζει η επίλυση του Κυπριακού. Επιπρόσθετα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι η κοινή επιστολή μαζί με τα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Απριλίου του 2024, στα οποία γίνεται σαφώς διασύνδεση των ευρωτουρκικών με την πρόοδο στο Κυπριακό, ενισχύουν τη διπλωματική και πολιτική μας φαρέτρα και αποδεικνύουν την ορθότητα της ακολουθούμενης πολιτικής. Το ίδιο ισχύει και για τη σημαντική εξέλιξη του διορισμού του τέως Επιτρόπου Γιοχάνες Χαν ως Ειδικού Απεσταλμένου της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Κυπριακό, και πάλι μετά από επίμονες προσπάθειες, συμπλήρωσε.
“Στη δική μας αντίληψη και προσέγγιση, για τον τόπο μας δεν έχουμε την πολυτέλεια να κουραστούμε να προσπαθούμε και μόνο όταν φτάσουμε στον τελικό στόχο θα ησυχάσουμε”, είπε, υπογραμμίζοντας ότι η πρόσφατη άτυπη διάσκεψη στη Νέα Υόρκη μπορεί να επιβεβαίωσε για μια ακόμη φορά την αδιάλλακτη στάση της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, όπως επίσης και της Άγκυρας, άφησε όμως ανοικτό το παράθυρο ελπίδας και απέδειξε ότι όταν υπάρχει πολιτική βούληση και ορθή στρατηγική προσέγγιση και μεθοδολογία, βήμα βήμα μπορούμε να βγούμε από τη στασιμότητα και το αδιέξοδο.
Ο Πρόεδρος τόνισε ότι στη Νέα Υόρκη ήταν καθοριστικής σημασίας οι παρεμβάσεις του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, του Βρετανού Υπουργού Ευρώπης και του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών, ενώ ήταν ουσιαστικής σημασίας και οι δημόσιες παρεμβάσεις της Προέδρου της Επιτροπής, του Προέδρου του Συμβουλίου, του Γάλλου Προέδρου και της εδώ Αμερικανίδας Πρέσβη. “Ήταν παρεμβάσεις όχι μόνο προς συγκεκριμένους αποδέκτες αλλά και που αποδεικνύουν ότι στη μεγάλη αυτή προσπάθεια δεν είμαστε μόνοι”, υπέδειξε.
Παρά τα συνεχή προσκόμματα “συνεχίζουμε απερίσπαστοι να στηρίζουμε την πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, με την πεποίθηση ότι θα υπάρξουν χειροπιαστά αποτελέσματα προς την κατεύθυνση επανέναρξης των συνομιλιών από το σημείο στο οποίο διακόπηκαν στον Κραν Μοντάνα”, συνέχισε.
Όπως είπε, “μπορέσαμε να τερματίσουμε το επταετές τέλμα, όπως ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας των ΗΕ ανέφερε δημόσια” και παρόλο που μπορεί να μη βρισκόμαστε στο επιθυμητό σημείο, “τα μικρά έστω βήματα που γίνονται, έχουν τη δική τους σημασία αν λάβουμε υπόψη από πού ξεκινήσαμε τον Μάρτιο του 2023 και τι έλεγε η τουρκική πλευρά”.
Τόνισε, ακόμα, ότι ούτε τα Ηνωμένα Έθνη ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε και η διεθνής κοινότητα αποδέχονται την αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας των κατεχομένων. Αυτό, είπε, άκουσαν στη Νέα Υόρκη ο κ. Φιντάν και ο κ. Τατάρ στην ξεκάθαρη τοποθέτηση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και του Βρετανού Υπουργού Ευρώπης.
“Γι᾽ αυτό επιμένω ότι παρά τις δυσκολίες και τα εμπόδια, τις καθημερινές προκλήσεις- τα οποία καθόλου δεν υποβαθμίζω και δεν υποτιμώ – είμαι πεπεισμένος ότι το τείχος της κατοχής δεν είναι αδιαπέραστο και ότι η Ιστορία μπορεί να διαψεύσει τις Κασσάνδρες και στην περίπτωση της Κύπρου, όπως τις διέψευσε στο παρελθόν και σε άλλα σημαντικά διεθνή προβλήματα. Αρκεί να παραμείνουμε σοβαροί, επίμονοι, μεθοδικοί και προσηλωμένοι”, ανέφερε.
Ο Πρόεδρος επανέλαβε ότι η λύση θα πρέπει να είναι συμβατή με τα δεδομένα που ισχύουν σε κάθε σύγχρονο και δημοκρατικό κράτος, ειδικότερα σε ένα Κράτος Μέλος της ΕΕ, χωρίς στρατό κατοχής, χωρίς εγγυητές, χωρίς επεμβατικά δικαιώματα. “Δικαιούμαστε και εμείς οι Κύπριοι, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, Μαρωνίτες, Αρμένιοι και Λατίνοι ένα κράτος λειτουργικό, δίκαιο, βιώσιμο και ασφαλές”.
Όραμά μας είναι η επανένωση της πατρίδας μας, συνέχισε, σημειώνοντας ότι ακολουθούμε συγκεκριμένη στρατηγική για να δημιουργήσουμε συνθήκες μιας αμοιβαίας επωφελούς κατάστασης πραγμάτων, που θα λειτουργήσει ως κίνητρο και για την Τουρκία, που κρατά το κλειδί της λύσης του Κυπριακού, να απαλλαγεί από επιδιώξεις που κρατούν και την ίδια αιχμάλωτη.
Στέλνοντας μήνυμα στους Τουρκοκύπριους, ο Πρόεδρος είπε ότι οι προθέσεις μας απέναντί τους είναι ειλικρινείς και ανιδιοτελείς. “Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι το κοινό μας σπίτι και σε αυτό αντικρίζονται όλοι ως ισότιμοι πολίτες με τους οποίους θέλουμε και μπορούμε να ζήσουμε ειρηνικά”, είπε, προσθέτοντας ότι τα μονομερή μέτρα στήριξης που εφαρμόζουμε για τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας και γενικά η πολιτική που ακολουθούμε έναντι του συνόλου των νόμιμων πολιτών τούτης της χώρας, χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς, “καταδεικνύει στην πράξη την προσέγγιση με την οποία πολιτεύεται η Κυπριακή Δημοκρατία”. Πρόσθεσε, εξάλλου, ότι στην κοινή, επανενωμένη πατρίδα, “όλοι μαζί, θα ευημερούμε, έχοντας όλα τα οφέλη που προσφέρει η μεγάλη ευρωπαϊκή μας οικογένεια”.
Τολμηρές μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό
Εξάλλου, ο Πρόεδρος αναφέρθηκε σε προσπάθεια για τολμηρές μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό για τον εκσυγχρονισμό των θεσμών, την ενίσχυση του Κράτους Δικαίου, την πάταξη της διαφθοράς, την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού, την ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος της πατρίδας, την επένδυση στην κοινωνική πρόνοια και την ενδυνάμωση του αισθήματος ασφάλειας των πολιτών.
Όπως είπε, προϋπόθεση για όλα αυτά είναι και μια ισχυρή και ανθεκτική οικονομία, μέσα από μια υπεύθυνη δημοσιονομική πολιτική, που διασφαλίζει αναπτυξιακή πορεία προς όφελος του συνόλου του λαού μας και μας επιτρέπει να ασκούμε στοχευμένη κοινωνική πολιτική.
Σε διεθνές επίπεδο, σημείωσε, μέσα από συνέργειες, “προωθούμε τα ευρύτερα γεωστρατηγικά συμφέροντα της πατρίδας μας η οποία αναγνωρίζεται από τη διεθνή κοινότητα ως πυλώνας ασφάλειας και ως γέφυρα ειρήνης και συνεργασίας, σε μια από τις πλέον ασταθείς περιοχές του πλανήτη με ιδιαίτερη γεωστρατηγική σημασία”.
Εξάλλου, σημείωσε, μόνο μια χώρα ισχυρή εσωτερικά, μπορεί να συνάψει στρατηγικές συνεργασίες και συμμαχίες, μπορεί να θεωρείται αξιόπιστος εταίρος, μπορεί να προσέλθει σε διαπραγματεύσεις για την επίλυση του εθνικού της προβλήματος με διαπραγματευτική ισχύ και σοβαρές προοπτικές επιτυχίας.
Αναφερόμενος στους παρευρισκόμενους συγγενείς πεσόντων και αγνοουμένων, αιχμαλώτους και παθόντες, στους συγγενείς προσφύγων δεύτερης και τρίτης γενιάς, στα παιδιά αγνοουμένων και εγκλωβισμένων, ο Πρόεδρος είπε ότι οι άνθρωποι αυτοί κουβαλούν τη μνήμη των «γκρεμισμένων ερειπίων» την οποία ανέδειξε με τη συγκλονιστική ερμηνεία της η Μαρίζα Κωχ, την οποία ο Πρόεδρος είχε βραβεύσει νωρίτερα για την προσφορά της στη διεθνοποίηση του κυπριακού προβλήματος.
Με την ευκαιρία, ο Πρόεδρος ευχαρίστησε, επίσης, τους συγγενείς αγνοουμένων, τιμημένων πολεμιστών από την Ελλάδα που πολέμησαν στην Κύπρο, εκπροσώπους της πολιτικής ηγεσίας της Ελλάδας, την εθνική αντιπροσωπεία από τη Βουλή των Ελλήνων και υποσχέθηκε ότι θα κάνει “ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατόν, ώστε να δώσουμε τέλος σε αυτό το συνεχιζόμενο έγκλημα σε βάρος του λαού μας, το οποίο προσβάλλει τον πολιτισμένο κόσμο, προσβάλλει την Ευρώπη, προσβάλλει τη διεθνή κοινότητα”.
Απευθύνοντας μήνυμα ενότητας, είπε ότι ο στόχος της απελευθέρωσης και της επανένωσης είναι το τάμα που μας ενώνει όλους, έξω από κομματικές και άλλες διαφωνίες και πάνω από τις όποιες ιδεολογικές διαφορές. “Από δικής μου πλευράς σάς δίνω την υπόσχεση ότι θα συνεχίσω να επιδιώκω τη συνεργασία με όλους, ανεξαρτήτως κομματικής ή πολιτικής αφετηρίας, γιατί πραγματικά πιστεύω ότι εκείνα που μας ενώνουν είναι σαφώς περισσότερα από όσα ενδεχομένως μας χωρίζουν”, υπογράμμισε.
“Μεγάλη εθνική πρόκληση” η Προεδρία του Συμβουλίου ΕΕ
“Μεγάλη εθνική πρόκληση” αποκάλεσε ο Πρόεδρος την ανάληψη της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ από την Κυπριακή Δημοκρατία το ερχόμενο εξάμηνο. “Εργαζόμαστε ώστε η μεγάλη αυτή εθνική αποστολή να ολοκληρωθεί επιτυχώς και δεν έχω καμία αμφιβολία ότι το εξαίρετο ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτουμε στην Κύπρο αλλά και σε κάθε γωνιά του πλανήτη, θα αποδείξει ότι οι επιδόσεις μιας χώρας δεν εξαρτώνται από το γεωγραφικό και πληθυσμιακό της μέγεθος”, είπε.
Όπως ανέφερε, η Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης έρχεται σε μια περίοδο σημαντικών γεωπολιτικών προκλήσεων και άλλων σύνθετων ζητημάτων που αφορούν την ασφάλεια, την ενέργεια, το στεγαστικό, την ανταγωνιστικότητα, τη στρατηγική αυτονόμηση της Ένωσης, καθώς και άλλες εσωτερικές και διεθνείς προκλήσεις.
“Έχουμε την ευκαιρία, ως Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και ως Κυπριακή Προεδρία, να εργαστούμε για περισσότερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, για ενδυνάμωση όλων των εσωτερικών και εξωτερικών παραγόντων ισχύος της χώρας μας, για να αποδείξουμε για άλλη μια φορά ότι η Κύπρος και οι πολίτες της αξίζουν ίση μεταχείριση και ίσα δικαιώματα με όλους τους Ευρωπαίους πολίτες”, είπε.
Προορισμός η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ΔΔΟ με πολιτική ισότητα
Καταληκτικά, ο Πρόεδρος είπε ότι η σημερινή μέρα είναι μέρα πένθους αλλά και ενδοσκόπησης, για να μην επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος και μέρα μνήμης και τιμής σε όσους έδωσαν τη ζωή τους.
“Ο προορισμός μας δεν είναι άλλος από τη μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, σε ένα κράτος ελεύθερο, χωρίς στρατό κατοχής, χωρίς εγγυητές και επεμβατικά δικαιώματα, που θα προσφέρει στους νόμιμους πολίτες του τη δυνατότητα να απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα, όπως όλοι ανεξαιρέτως οι Ευρωπαίοι πολίτες”, είπε.
