Η τεχνητή νοημοσύνη έχει συμβάλει σημαντικά στην άνοδο των μετοχών των μεγάλων αμερικανικών τεχνολογικών εταιρειών. Ωστόσο, η λέξη «φούσκα» ακούγεται πλέον όλο και συχνότερα, καθώς οι αποτιμήσεις σκαρφαλώνουν σε πρωτοφανή επίπεδα. Η ανησυχία για μια επικείμενη «διόρθωση» παύει σιγά σιγά να θεωρείται πιθανότητα και πλησιάζει στη βεβαιότητα.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, ένα πιθανό «σκάσιμο» αυτής της φούσκας δεν θα περιοριζόταν στις ΗΠΑ, αλλά θα είχε επιπτώσεις σε ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία.
Προειδοποιήσεις και ενδείξεις
Το σκηνικό θυμίζει τις ημέρες πριν από την κατάρρευση της αγοράς κατοικίας το 2007–2009, εξαιτίας των ενυπόθηκων δανείων υψηλού κινδύνου. Επικεφαλής τραπεζών, διεθνείς οργανισμοί όπως το ΔΝΤ, ακόμη και επενδυτές που κέρδισαν από την προηγούμενη κρίση, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου — όπως αναφέρει ο Economist.
Η πρώτη ενοχλητική ένδειξη ήταν η πρόσφατη εβδομαδιαία πτώση του Nasdaq. Την ίδια στιγμή, ο κυκλικά προσαρμοσμένος δείκτης τιμής-κερδών του S&P 500, καθοδηγούμενος από τις «Μεγαλοπρεπείς Επτά» τεχνολογικές εταιρείες, έχει φτάσει στα επίπεδα της εποχής των dotcom.
Οι επενδυτές ποντάρουν ότι οι τεράστιες επενδύσεις στην τεχνητή νοημοσύνη θα αποδώσουν. Ωστόσο, τα μεγέθη είναι ασυνήθιστα υψηλά και προκαλούν προβληματισμό. Η JPMorgan Chase υπολογίζει ότι, για να πετύχει ο κλάδος απόδοση 10% στις επενδύσεις AI έως το 2030, θα χρειαστεί ετήσια έσοδα 650 δισ. δολαρίων — πάνω από 400 δολάρια ανά χρήστη iPhone.
Η ιστορία έχει δείξει ότι αντίστοιχες υψηλές προσδοκίες στις αρχικές φάσεις νέων τεχνολογιών συχνά διαψεύδονται, ακόμη κι αν αργότερα αυτές οι τεχνολογίες αποδειχθούν μεταμορφωτικές.
Προ των πυλών ύφεση
Παρά τις ενδείξεις ότι η φούσκα των τεχνολογικών μετοχών θα σκάσει αργά ή γρήγορα, η ανησυχία για τις συνέπειες παραμένει περιορισμένη. Κι όμως, οι κίνδυνοι είναι υπαρκτοί.
Σε αντίθεση με την κρίση του 2008, που ξεκίνησε από το ρίσκο των στεγαστικών δανείων, η τωρινή άνοδος βασίζεται κυρίως σε μετοχές. Όσο διαρκεί αυτή η άνθηση, τόσο πιο αδιαφανής γίνεται η χρηματοδότηση. Ένα απότομο κραχ θα μπορούσε να ωθήσει την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση.
Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στον Αμερικανό καταναλωτή. Οι μετοχές αποτελούν το 21% του πλούτου των νοικοκυριών και σχεδόν τη μισή αύξηση του τελευταίου έτους τη δημιούργησαν περιουσιακά στοιχεία συνδεδεμένα με την AI. Με την αίσθηση ευημερίας, τα νοικοκυριά μείωσαν τις αποταμιεύσεις τους.
Ένα χρηματιστηριακό σοκ θα άλλαζε την εικόνα: ο Economist υπολογίζει ότι μια μεγάλη πτώση θα μείωνε την καθαρή αξία των νοικοκυριών κατά 8% και θα προκαλούσε μείωση δαπανών ίση με 1,6% του ΑΕΠ — αρκετή για να οδηγήσει τις ΗΠΑ σε ύφεση. Αυτό θα μείωνε τις επενδύσεις στην τεχνητή νοημοσύνη, πλήττοντας ιδιαίτερα τα τσιπ που εισάγονται από την Ταϊβάν.
Το σοκ θα επεκτεινόταν και στον υπόλοιπο κόσμο: χαμηλότερη ανάπτυξη στην Ευρώπη, αποπληθωρισμός στην Κίνα, μεγαλύτερη πίεση από δασμούς για τους εξαγωγείς και απώλειες για ξένους επενδυτές που κατέχουν 18 τρισ. δολάρια σε αμερικανικές μετοχές.
Fed, πολιτικές συνέπειες και παγκόσμιες πιέσεις
Η Fed έχει ακόμη περιθώριο να μειώσει επιτόκια, ενώ άλλες χώρες θα μπορούσαν να εφαρμόσουν δημοσιονομικές παρεμβάσεις. Ωστόσο, μια ύφεση θα εξέθετε βαθιά προβλήματα: θα αποδυνάμωνε το κύρος των ΗΠΑ, θα επιδείνωνε δημοσιονομικές πιέσεις και θα ενίσχυε τον προστατευτισμό.
Χωρίς την άνθηση της AI, η αμερικανική οικονομία θα ήταν ήδη σε κατάσταση ευαλωτότητας. Μια ύφεση θα ενέτεινε την πτωτική πορεία του δολαρίου, θα αποδυνάμωνε περαιτέρω την αξιοπιστία της οικονομίας και θα πίεζε διεθνείς κυβερνήσεις με ήδη εύθραυστους προϋπολογισμούς.
Οι κεντρικές τράπεζες θα υποχρεώνονταν να μειώσουν επιτόκια για να αντιμετωπίσουν το αυξανόμενο κόστος εξυπηρέτησης χρέους, ενώ τα ελλείμματα θα διευρύνονταν λόγω υψηλότερων κοινωνικών δαπανών και χαμηλότερων φορολογικών εσόδων. Χώρες όπως η Γαλλία και η Βρετανία θα δυσκολεύονταν να δανειστούν.
Επιπτώσεις στο εμπόριο
Η μείωση δαπανών στις ΗΠΑ θα έπληττε το παγκόσμιο εμπόριο. Αν το αμερικανικό εμπορικό έλλειμμα μειωνόταν, άλλες οικονομίες θα αντιμετώπιζαν ακόμη μεγαλύτερες δυσκολίες. Το κινεζικό πλεόνασμα στα μεταποιημένα προϊόντα θα διογκωνόταν, πιέζοντας ακόμη περισσότερο Ευρωπαίους και Ασιάτες παραγωγούς και ενισχύοντας την πορεία προς τον προστατευτισμό — με αλυσιδωτές συνέπειες.
The post Η φούσκα της τεχνητής νοημοσύνης: θα γίνει η σπίθα της επόμενης παγκόσμιας ύφεσης; appeared first on SciNews.eu.
