Το να διαφωνείς με τις αποφάσεις των κυπριακών δικαστηρίων είναι σαν να προσπαθείς να πείσεις τον σκύλο σου να σταματήσει να γαβγίζει όταν βλέπει γάτα. Μπορείς να φωνάζεις, να απειλείς ή ακόμα και να παρακαλάς, αλλά στο τέλος της μέρας, ο σκύλος θα συνεχίσει να γαβγίζει και η γάτα θα παραμένει απτόητη. Έτσι ακριβώς λειτουργούν και τα δικαστήρια. Ό,τι και να λες, ό,τι και να κάνεις, η απόφαση είναι η απόφαση, και είτε το θες είτε όχι, πρέπει να τη σεβαστείς.
Πάρε για παράδειγμα την πολυσυζητημένη απόφαση για την αποκοπή των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων. Ας το πούμε με απλά λόγια: οι δημόσιοι υπάλληλοι αγανακτούν με την απόφαση που τους στερεί μερικά ευρώ από τον μηνιαίο τους μισθό. Φωνές, διαμαρτυρίες, και φυσικά, έντονες συζητήσεις στα καφενεία: «Μα πώς είναι δυνατόν να μας κόβουν τα λεφτά! Πού θα πάει αυτό το κράτος!» Οι δημόσιοι υπάλληλοι το είδαν ως την απόλυτη αδικία. Λογικό! Κανείς δεν θέλει να βλέπει το πορτοφόλι του να λεπταίνει. Αλλά, αγαπητοί μου, ο δικαστής δεν ήρθε να σας πάρει τα ρέστα για καφέ. Ο δικαστής εξέτασε τη νομοθεσία, τις συνθήκες, και αποφάσισε – και ό,τι και να λέμε εμείς τώρα, το θέμα είναι λυμένο.
Φυσικά, κάποιοι θα πουν: «Ναι, αλλά δεν είναι δίκαιο!» Ναι, καλά, και τι νομίζετε; Η δικαιοσύνη έχει να κάνει με τους νόμους, όχι με το ποιος αισθάνεται ότι αδικείται. Αν ήταν έτσι, θα είχαμε έναν τεράστιο καναπέ στο δικαστήριο, και ο δικαστής θα μας έβαζε να ξαπλώσουμε για να βγάλουμε τα απωθημένα μας. Θα λέγαμε όλοι τα παράπονά μας και θα έκλεινε την υπόθεση με μια αγκαλιά. Δεν λειτουργούν έτσι τα πράγματα. Οι αποφάσεις των δικαστηρίων, είτε μας αρέσουν είτε όχι, βασίζονται σε νόμους και όχι στα συναισθήματα μας.
Ένα άλλο κλασικό παράδειγμα που έγινε θέμα σε όλη την Κύπρο είναι η υπόθεση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη και η παύση του από τη θέση του Γενικού Ελεγκτή. Ο Οδυσσέας, αγαπητός και γνωστός για τον αυστηρό του έλεγχο και την αδιαπραγμάτευτη προσήλωσή του στο καθήκον, απομακρύνθηκε από τη θέση του μετά από απόφαση του δικαστηρίου. Τι έγινε τότε; Η κοινή γνώμη έσπασε στα δύο. Οι μεν είπαν: «Σωστό! Ποιος νομίζει ότι είναι αυτός να κάνει ό,τι θέλει;» Οι δε αναρωτιόντουσαν: «Μα γιατί; Ήταν τόσο καλός στη δουλειά του!»
Εδώ έρχεται η κωμωδία του πράγματος. Ο καθένας θεωρεί ότι η δική του άποψη είναι πιο σημαντική από την ίδια την απόφαση του δικαστηρίου! Πόσες φορές το ακούσαμε αυτό; «Μα, εγώ δεν συμφωνώ!» Φαντάζεσαι ένα δικαστήριο να λειτουργεί έτσι; Να βγάζει απόφαση και να λέει ο δικαστής: «Λοιπόν, αυτή είναι η απόφασή μου, αλλά αν δεν σας αρέσει, πείτε μου να τη ξανασκεφτώ!» Θα καταντούσαμε σε ατέρμονες διαφωνίες και ποτέ δεν θα υπήρχε τέλος.
Το να διαφωνείς με μια απόφαση δικαστηρίου είναι ανθρώπινο. Όλοι έχουμε γνώμη. Αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι η δημοκρατία και η δικαιοσύνη δεν βασίζονται στις προσωπικές μας επιθυμίες. Οι αποφάσεις των δικαστηρίων πρέπει να γίνονται σεβαστές, ακόμη και όταν δεν μας αρέσουν. Γιατί; Γιατί αυτός είναι ο μόνος τρόπος να λειτουργήσει μια οργανωμένη κοινωνία.
Ας το πούμε αλλιώς. Φανταστείτε να είστε σε έναν γάμο και ο παπάς να ρωτάει: «Δέχεσαι να πάρεις τη Μαρία για σύζυγό σου;» και ο γαμπρός να απαντά: «Εξαρτάται, αν συμφωνεί η πεθερά!» Μπορείς να φανταστείς την κατάσταση; Δεν υπάρχει γάμος χωρίς μια καθαρή απόφαση, όπως δεν υπάρχει κοινωνία χωρίς σεβασμό στις αποφάσεις των δικαστηρίων.
Το πρόβλημα είναι ότι έχουμε μάθει να κρίνουμε τα πάντα με βάση το τι μας συμφέρει. Στην περίπτωση της αποκοπής των μισθών, αν η απόφαση ήταν υπέρ των δημοσίων υπαλλήλων, αυτοί θα γιόρταζαν. Αλλά επειδή δεν τους άρεσε η απόφαση, ξαφνικά η δικαιοσύνη «απέτυχε». Το ίδιο και με τον Οδυσσέα. Αν ο Μιχαηλίδης έμενε στη θέση του, οι υποστηρικτές του θα έλεγαν «Δίκαιη απόφαση!». Τώρα που απομακρύνθηκε, φωνάζουν «Αδικία!».
Τι θα γινόταν, λοιπόν, αν κάθε φορά που διαφωνούσαμε με μια απόφαση, απλά την αγνοούσαμε; Θα ζούσαμε σε μια κοινωνία αναρχίας, όπου ο καθένας θα έκανε ό,τι του καπνίσει. Κανείς δεν θα σεβόταν τους κανόνες, και τελικά, όλοι θα υποφέρουμε. Η δημοκρατία δεν είναι τέλεια, αλλά είναι το καλύτερο σύστημα που έχουμε. Και οι αποφάσεις των δικαστηρίων είναι το εργαλείο που μας επιτρέπει να συνυπάρχουμε αρμονικά, ακόμη και όταν δεν συμφωνούμε.
Εν ολίγοις, λοιπόν, όσο κι αν διαφωνούμε με τις αποφάσεις των δικαστηρίων, πρέπει να τις σεβόμαστε. Γιατί, αν αρχίσουμε να επιλέγουμε ποιες αποφάσεις θα τηρούμε και ποιες όχι, θα καταλήξουμε να ζούμε σε μια κοινωνία όπου το μόνο πράγμα που θα έχει σημασία θα είναι το ποιος φωνάζει πιο δυνατά. Και ειλικρινά, αυτό θα ήταν το πιο τραγελαφικό σενάριο.