Η έγκριση του πρώτου συμπληρωματικού προϋπολογισμού του 2024 ύψους €351,3 εκατομμυρίων από το Υπουργικό Συμβούλιο της Κύπρου αποτελεί μια απογοητευτική ένδειξη του πόσο η διαχείριση των δημόσιων πόρων παραμένει έρμαιο των «εκτάκτων» και των τελευταίας στιγμής λύσεων. Αυτός ο προϋπολογισμός αποκαλύπτει έναν ανησυχητικό συνδυασμό ανεπαρκούς προγραμματισμού και πολιτικών ευθυνών που προσπαθούν να καλύψουν τα προβλήματα με προσωρινές χρηματοδοτήσεις, αντί να προχωρήσουν σε βιώσιμες και μακροπρόθεσμες λύσεις.
Υγεία: €103 εκ. για Φάρμακα και Εμβόλια
Η απόφαση να δαπανηθούν €103 εκατομμύρια για την αγορά φαρμάκων και εμβολίων αποκαλύπτει τη διαχρονική ανικανότητα του κυπριακού συστήματος υγείας να προγραμματίσει επαρκώς τις προμήθειές του. Ενώ η χρηματοδότηση είναι κρίσιμη για την εξυπηρέτηση των αναγκών των πολιτών, είναι σαφές ότι η κυβέρνηση απέτυχε να εφαρμόσει αποτελεσματικές στρατηγικές προμήθειας, αφήνοντας τους πολίτες εκτεθειμένους και τον προϋπολογισμό υπό πίεση.
Αυξημένες Εισφορές: €60 εκ.
Η αύξηση των εισφορών του κράτους στις κοινωνικές ασφαλίσεις και το ΓεΣΥ, ενώ θεωρητικά αποτελεί απόδειξη της βελτίωσης της οικονομίας, στην πραγματικότητα υποδεικνύει την έλλειψη αυτονομίας του συστήματος. Αντί να οδηγούμαστε σε ένα αυτοχρηματοδοτούμενο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, συνεχίζουμε να βασιζόμαστε σε κρατικές ενέσεις, αποδεικνύοντας ότι οι υφιστάμενες μεταρρυθμίσεις είναι ανεπαρκείς ή ελλιπείς.
Αγορά Νερού από Αφαλατώσεις: €58 εκ.
Η δαπάνη €58 εκατομμυρίων για την αγορά νερού λόγω της ανομβρίας είναι μια κλασική περίπτωση κακής διαχείρισης των φυσικών πόρων. Η συνεχής εξάρτηση από τις αφαλατώσεις υπογραμμίζει την έλλειψη μακροπρόθεσμων στρατηγικών για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων και τη δημιουργία βιώσιμων λύσεων. Αντί να αντιμετωπίζουμε την ανομβρία με αποτελεσματική διαχείριση και πρόληψη, καλύπτουμε τις ανάγκες μας με δαπανηρές, προσωρινές λύσεις που διογκώνουν το πρόβλημα και προσθέτουν βάρος στον προϋπολογισμό.
Αμυντική Θωράκιση: €31,5 εκ.
Η δαπάνη €31,5 εκατομμυρίων για την αμυντική θωράκιση σε μια περίοδο που η οικονομία είναι πιεσμένη δείχνει την αδυναμία προσαρμογής των αμυντικών προτεραιοτήτων στις τρέχουσες δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας. Είναι προφανές ότι αντί να βελτιώσουμε την αποδοτικότητα και να εξορθολογίσουμε τις αμυντικές δαπάνες, επιλέγουμε να διατηρούμε ή και να αυξάνουμε τις δαπάνες σε μια κίνηση που φαίνεται περισσότερο πολιτικά παρά οικονομικά υποκινούμενη.
Εκπαίδευση: €34,1 εκ.
Η ανάγκη για πρόσθετη χρηματοδότηση της εκπαίδευσης, ύψους €34,1 εκατομμυρίων, αποκαλύπτει ένα εκπαιδευτικό σύστημα που αδυνατεί να προβλέψει και να καλύψει τις απαιτήσεις του. Η ανάγκη για έκτακτο εκπαιδευτικό προσωπικό και πρόσθετους πόρους υποδηλώνει ότι οι υπάρχοντες μηχανισμοί προγραμματισμού και διαχείρισης είναι ανεπαρκείς και ότι η κυβέρνηση αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει τις πραγματικές ανάγκες των σχολείων και των πανεπιστημίων με αποτελεσματικότητα.
Σταθμός Λυμάτων στη Μια Μηλιά: €10 εκ.
Η ανάληψη €10 εκατομμυρίων για την επαναλειτουργία του σταθμού λυμάτων στη Μια Μηλιά, μια δαπάνη που έπρεπε να καλύπτεται από την τουρκοκυπριακή πλευρά, δείχνει την ανικανότητα να διαχειριστούμε αποτελεσματικά διακρατικά και κοινοτικά ζητήματα. Το γεγονός ότι αναλαμβάνουμε αυτή τη δαπάνη καταδεικνύει έλλειψη ουσιαστικής διαπραγμάτευσης και αδυναμία επιβολής των υποχρεώσεων της άλλης πλευράς.
Μέτρα Στήριξης για Γεωργοκτηνοτροφικά Προϊόντα: €2,2 εκ. και Σχέδιο Αμάλθεια: €8 εκ.
Η ανάγκη για συνεχή μέτρα στήριξης και χρηματοδότηση για το Σχέδιο Αμάλθεια δείχνει ότι η κυβέρνηση συνεχίζει να αντιμετωπίζει τα προβλήματα με επιφανειακά και προσωρινά μέτρα αντί να επενδύει σε δομικές και μακροπρόθεσμες λύσεις. Οι δαπάνες αυτές, αν και επιστρεφόμενες από την ΕΕ, υποδεικνύουν την ανικανότητα να αυτοχρηματοδοτούμε τις κρίσιμες λειτουργίες μας και να βελτιώνουμε την απόδοσή τους χωρίς εξωτερική βοήθεια.
Συμπέρασμα
Η κατάσταση με τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό των €351,3 εκατομμυρίων αντικατοπτρίζει μια σοβαρή διαχειριστική κρίση. Η κυβέρνηση της Κύπρου αποδεικνύεται ανίκανη να προγραμματίσει και να προβλέψει τις ανάγκες του κράτους με επάρκεια, βασιζόμενη σε πρόχειρες λύσεις και επιπλέον δαπάνες που δεν αντιμετωπίζουν τις υποκείμενες αδυναμίες του συστήματος. Η διαχείριση των δημόσιων πόρων συνεχίζει να λειτουργεί με τη λογική του «πυροσβεστικού σώματος», και αυτό μόνο επιδεινώνει τα προβλήματα μακροπρόθεσμα, επιβαρύνοντας τον Κύπριο φορολογούμενο και αποδεικνύοντας την αδυναμία του κράτους να λειτουργήσει με ορθολογισμό και υπευθυνότητα.