Περί τα μέσα Μαΐου η Ρυθμιστική Αγορά Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) θα θέσει σε δημόσια διαβούλευση προσχέδια ρυθμιστικών αποφάσεων σε σχέση με την λειτουργία της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού στη Κύπρο.
Σε ανακοίνωσή της η ΡΑΕΚ αναφέρει ακόμη ότι με τη συνεισφορά εξειδικευμένων συμβουλευτικών υπηρεσιών έχει πρόσφατα ολοκληρώσει τη διερεύνηση καλών πρακτικών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο από τις οποίες μπορεί η Κύπρος να αντλήσει διδάγματα προκειμένου να προβεί στην αποτελεσματική και έγκαιρη, με την λειτουργία της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού στην Κύπρο, διαμόρφωση του Ρυθμιστικού Πλαισίου για το εν λόγω θέμα.
Οι ενέργειες της ΡΑΕΚ γίνονται στο πλαίσιο της εναρμόνισης με τις σχετικές Ευρωπαϊκές Οδηγίες και έχουν μεταφερθεί στο Εθνικό Δίκαιο οι πρόνοιες για την προώθηση των Ενεργών Πελατών και των Αυτοκαταναλωτών από Ανανεώσιμες Πηγές, τη διευκόλυνση ίδρυσης Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών, τη διευκόλυνση ίδρυσης Κοινοτήτων Ανανεώσιμης Ενέργειας, και την Απόκριση της Ζήτησης μέσω Σωρευτικής Εκπροσώπησης.
«Οι πιο πάνω πρόνοιες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία από τη ΡΑΕΚ ενός ευνοϊκού Ρυθμιστικού Πλαισίου που θα επιτρέπει σε όλα τα πιο πάνω σχήματα να μπορούν να μεγιστοποιούν τα οφέλη των αποκεντρωμένων πηγών ενέργειας, τόσο για τα ίδια τα σχήματα όσο και για το ηλεκτρικό σύστημα, συμμετέχοντας χωρίς διακρίσεις στην Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού, η οποία βασίζεται στο «Μοντέλο Στόχος» (Target Model) της ΕΕ για την αγορά ηλεκτρισμού», αναφέρει η ΡΑΕΚ.
Ωστόσο η ΡΑΕΚ τονίζει πως οι ενέργειες για τα πιο πάνω σχήματα είναι άρρηκτα συνυφασμένα με τη λειτουργία της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού στη βάση του «Μοντέλου Στόχος» της ΕΕ.
Αναφορικά με την τεχνοοικονομική μελέτη επανασχεδιασμού του Συστήματος Μεταφοράς και Διανομής, η ΡΑΕΚ αναφέρει ότι η μελέτη δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, παρά το γεγονός ότι έπρεπε να υποβληθεί από τους δύο διαχειριστές στη ΡΑΕΚ μέχρι τις 31 Μαρτίου 2021, εντούτοις μετά από αίτημα των Διαχειριστών δόθηκε παράταση μέχρι τέλος Δεκεμβρίου 2024.
Η ΡΑΕΚ σημειώνει ότι απαιτείται επίσης η αναβάθμιση του τρόπου λειτουργίας των δικτύων τόσο αναφορικά με τον τρόπο που θα γίνεται η εξισορρόπηση του συστήματος, όσο και ο σχεδιασμός της περαιτέρω ανάπτυξης του. Διευκρινίζεται ότι οι διαχειριστές οφείλουν να αναβαθμίσουν τις υποδομές τους ιδίως ως προς την συλλογή και διάχυση των πληροφοριών που αφορούν τη λειτουργία του δικτύου, ώστε οι Ενεργοί Πελάτες και οι Ενεργειακές Κοινότητες να μπορούν να βελτιστοποιούν τη λειτουργία των υποδομών τους, προσαρμόζοντας τα ενεργειακά χαρακτηριστικά τους.
Σήμερα, αναφέρει η ΡΑΕΚ, το Ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο δεν αντιμετωπίζει πλέον τους πελάτες ως καταναλωτές που χρησιμοποιούν απλώς ηλεκτρισμό, εγκαθιστούν ενεργειακά συστήματα (όπως φωτοβολταϊκά και μπαταρίες) και αγοράζουν συσκευές αλλά αντιμετωπίζονται όλο και περισσότερο ως «ενεργοί συμμετέχοντες στην αγορά» που λαμβάνουν θέσεις στην αγορά με βάση τις συμβάσεις που επιλέγουν να συνάψουν, και θα πρέπει να μπορούν να συναλλάσουν υπολοίποντα προϊόντα ενέργειας σε τοπικό επίπεδο μεταξύ τους, αλλά και σε κεντρικό επίπεδο στην οργανωμένη αγορά, προσφέροντας προϊόντα και υπηρεσίες στους διαχειριστές των ηλεκτρικών συστημάτων.
Σημειώνεται ακόμη ότι η τεχνολογική πρόοδος σε συστήματα έξυπνων μετρητών και διαχείρισης ενέργειας δίνει στους καταναλωτές τη δυνατότητα να συμμετέχουν πιο ενεργά στη διαχείριση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας τους (σχετική είναι η Ρυθμιστική Απόφαση Αρ. 02/2018 (ΚΔΠ 259/2018) «περί Εφαρμογής Δεσμευτικού Χρονοδιαγράμματος για τη Μαζική Εγκατάσταση και Λειτουργία από τον Διαχειριστή Συστήματος Διανομής Υποδομής Ευφυών Συστημάτων Μέτρησης (Advanced Metering Infrastructure»).
Σύμφωνα με την ΡΑΕΚ, η εν λόγω διαδικασία για τη δημιουργία Ρυθμιστικού Πλαισίου δεν αποτελεί μία απλή ρυθμιστική παρέμβαση αλλά αφορά ένα αρκετά πολύπλοκο και σύνθετο θέμα το οποίο χρήζει ιδιαίτερης και πολύ σοβαρής και εξειδικευμένης προσέγγισης προτού παρθούν τελικές αποφάσεις.